De helende kracht van schrijven

OVER VITAMINE S, VLEUGELS KRIJGEN EN DE KRACHT VAN DE VERBEELDING

Stond ik afgelopen donderdag 2 februari ineens op de Nationale Gezondheidsbeurs een lezing te houden, over de helende kracht van schrijven. En ook al dacht ik altijd dat schrijvers liever schrijven dan praten, ik vond dit dus écht heel leuk om te doen!

Het was fijn om te vertellen over hoe schrijven voor mij ‘vitamine S’ is, hoe ik er even ‘helemaal uit’ ben tijdens het schrijven, een soort vakantie. Hoe het me door een lastige jeugd gesleept heeft ook, een jeugd waarin ik in verhaaltjes de wereld mooier verzon en in dagboeken woorden gaf aan mijn angsten, dromen, verlangens. Die helende kracht zie ik nu bij mijn cursisten autobiografisch schrijven. Zij vertrouwen (vaak eindelijk) letterlijk hun verhaal toe aan papier. En dat heelt.

Vleugels krijgen
Maar ook bij mijn cursisten creatief schrijven zie ik die kracht: vele zijn eerst onzeker, zeggen dat ze geen fantasie hebben of geen talent. De ontdekking dat ze gewoon echt een heus verhaal kunnen schrijven, een verhaal dat de medecursisten iets doet, dat geeft een bom aan energie, aan zelfvertrouwen. Én… aan lef! Ik weet nog hoe ik zelf vleugels kreeg toen mijn opstellen opvielen, de ontdekking dat ik blijkbaar iets kon, een talent had. Over die kracht zou ik nou eens een boek willen schrijven, dacht ik een paar jaar geleden. En er dan niet óver vertellen, maar het laten zíen. Maar hoe ging ik dat doen? Uiteindelijk hielp een oude fascinatie mij: de urban history’s over tuinkabouters die uit tuintjes verdwenen en dan kaartjes vanaf hun vakantieadres stuurden. Dit werd inspiratiebron voor mijn boek Tango met een tuinkabouter.

Weer compleet
‘Mijn’ tuinkabouter schrijft de oude wijze dame Betty Bergstra een brief, vanuit Parijs, waarin hij haar om raad vraagt. Hij wil eindelijk eens echt gaan leven, maar ja, hoe móet dat? Dit is het begin van een correspondentie, een speelse, maar steeds vertrouwelijker briefwisseling, de oude dame en de tuinkabouter delen hun gevoelens, hun onzekerheden, hun levens. Niemand vraagt Betty nog om raad, maar die kleine penvriend, die doet dat wél, het maakt haar weer compleet, trekt haar in het leven. En hij, hij krijgt vleugels door haar, durft, springt in het diepe, durft builen te vallen, te leven. Zo wordt schrijven voor beiden helend. Beiden kijken uit naar de brieven van de ander, maar genieten minstens zo van het zelf schrijven.

Jij en het papier
Brieven schrijven, we zouden het weer in ere moeten herstellen. Jij en het papier, of je de brief ook echt wegstuurt, kun je altijd nog beslissen. Doe het gewoon eens! Geen mailtje. Of appje. Maar een brief, op mooi papier. Wie zou je willen schrijven? Of schrijf eens een brief aan jezelf. Hopelijk inspireert de briefwisseling van de oude, wijze Betty met haar tuinkabouter tot het oppakken van de pen.